Overheidsmaatregelen rond corona hebben geleid tot een stijging in het thuisverbruik van charcuterie in België. De licht dalende trend van de afgelopen jaren is daarmee omgebogen in een volumestijging van 8%. Deze stijging was vooral merkbaar bij bevolkingsgroepen die -voor corona- relatief meer buitenshuis gaan eten, zoals alleenstaanden, jonge gezinnen en hogere sociale groepen. Wat de producten betreft, waren de zoutwaren (droge en gerookte ham en spekblokjes) de sterkste stijgers, en wat de aankoopkanalen betreft, vormden de hard discounts de sterkste stijgers (Aldi en Lidl). Dit blijkt uit gegevens van de VLAM die dit bij het marktonderzoeksbureau GfK België aankoopt. Het gaat om een onderzoek bij 6.000 Belgische gezinnen die hun eigen consumptie bijhouden.
Consumptie in gevangenschap nam toe onder invloed van Covid-19
Covid-19 maakte 2020 tot een atypisch jaar, ook voor de consumptie van vleeswaren. Door de coronamaatregelen zoals de sluiting van horecazaken, de verplichting om thuis te werken, tijdelijke werkloosheid, … is de voedselconsumptie thuis aanzienlijk gestegen ten koste van de consumptie buitenshuis. Dit betekent een stijging met 12% van de verkoop van voedingsmiddelen voor thuisgebruik. Vooral voor charcuterie zagen we een stijging van de uitgaven met 13%. Het volume-aandeel toe nam met 8% toe. De gemiddelde Belg kocht in 2020 10,9 kg vleeswaren, tegenover 10,1 kg per inwoner in 2019, waarmee een einde komt aan de licht dalende trend (van voor Covid-19) in de afgelopen jaren. Vooral tijdens de eerste lockdown is de binnenlandse consumptie van charcuterie hard gestegen (+13%). Tussen de twee lockdowns werden 7% meer vleeswaren gekocht dan in dezelfde periode van 2019, en tijdens de tweede lockdown nam dit verder toe tot +9%. Traditioneel heeft charcuterie al een hoog aandeel in de thuisconsumptie: 81% van de keren dat we charcuterie aten in 2017 was dat tthuis (inclusief charcuterie in onze lunchbox voor werk/school). Daarom is de verschuiving van buitenshuis eten naar thuis eten minder uitgesproken voor vleeswaren dan voor andere voedingsmiddelen.
Bijna alle Belgische huishoudens (99%) kochten in 2020 vleesproducten en deden dat gemiddeld bijna elke week (47 keer). Het is vooral deze aankoopfrequentie die de laatste jaren tot een lichte daling van het volume heeft geleid. Ten dele als gevolg van de algemene en aanhoudende tendens in de levensmiddelensector naar one-stop-shopping (waarbij alle aankopen zoveel mogelijk in één winkelbezoek worden gecombineerd), zijn er minder mogelijkheden en verlokkingen voor impulsaankopen. en dit beïnvloedt het aankoopvolume. Maar aan die dalende aankoopfrequentie kwam in 2020 een einde. De gemiddelde prijs van vleeswaren steeg van 12,1 naar 12,6 euro per kg, waardoor de bestedingen in 2020 sterker stegen dan het volume, nl. met 13%. In totaal hebben de Belgen in 2020 ruim 1,5 miljard euro besteed aan vleeswaren.
Vooral zoutwaren deden het goed in 2020.
Wat de thuisconsumptie van vleeswaren betreft, zijn zoutwaren (rauwe en gerookte ham en spekblokjes) en gekookte ham de belangrijkste segmenten, met een aandeel van meer dan 20% in volume. Bovendien koopt meer dan 90% van de Belgische gezinnen elk jaar van beide groepen producten. In het segment van bewerkte vleeswaren hebben de bereidingen van gevogelte het de afgelopen jaren bijzonder goed gedaan, met een stijging van het volumeaandeel van 9,6% in 2016 tot 10,9% in 2019. In 2020 daalde dit aandeel tot 10,3% en waren het vooral de zoutwaren die volumeaandeel wonnen.
Binnen het thuisverbruik van vleeswaren zijn zoutwaren (rauwe en gerookte ham en spekblokjes) en gekookte ham de belangrijkste segmenten met elk volumeaandelen van boven de 20%. Ze worden ook beide jaarlijks door meer dan 90% van de Belgische gezinnen gekocht. De voorbije jaren deden binnen de vleeswarenrayon vooral de gevogeltebereidingen het goed, met een stijging van het volumeaandeel van 9,6% in 2016 naar 10,9% in 2019. In 2020 viel dit aandeel evenwel terug naar 10,3% en zijn het vooral de zoutwaren die volumeaandeel wonnen.
Walen zijn grotere kopers van vleeswaren dan Vlamingen
De binnenlandse consumptie van vleeswaren is het hoogst in Wallonië (12,0 kg per hoofd van de bevolking). In Vlaanderen wordt 10,7 kg per inwoner verbruikt. Met 9,0 kg per hoofd consumeren de Brusselaars het minst vleeswaren in België. De stijging in 2020 was echter het grootst in Brussel (+13%). Naast regionale verschillen zijn er ook verschillen binnen bevolkingsgroepen. Zo is het volume van de aankopen per hoofd van de bevolking hoger bij 50-plussers, in lagere sociale groepen en in een- en tweepersoonshuishoudens. De grootste toename in 2020 doet zich voor bij alleenstaanden, jongeren onder de 30 jaar en hogere sociale groepen. Het is geen toeval dat dit bevolkingsgroepen zijn die verhoudingsgewijs meer buitenshuis consumeren.
Er zijn ook verschillen in voorkeur voor het soort vleeswaren. Alleenstaanden, gezinnen met kinderen en gezinnen met een laag inkomen kiezen vaker voor salami en kookworsten terwijl ouderen eerder kiezen voor zoutwaren en paté. Gevogelteproducten zijn het populairst bij Vlaamse en jonge gezinnen. Tenslotte is gekookte ham het populairst bij Walen, welgestelde gezinnen met kinderen en welgestelde gepensioneerden.
Sterkste groei vleeswaren bij hard discounters
Het marktaandeel van de hard discounters (Aldi en Lidl) groeide al en zal in 2020 blijven groeien. Hard discounters zijn nu goed voor 36% van de verkoop van charcuterie en zijn daarmee een even belangrijk kanaal als DIS 1 (hypermarkten en grote supermarkten). Vooral salami en gevogeltebereidingen doen het in verhouding beter bij hard discount.
DIS 1 staat op zijn beurt wat sterker bij gekookte ham. Ook buurtsupermarkten staan in verhouding sterker bij gekookte ham en ook bij paté en bij de categorie ‘overige’ (o.a. droge worst, bierworst, rosbief, varkensgebraad …). Ook de slager scoort in verhouding het best bij die twee laatste categorieën.
Geef als eerste een reactie