De Europese Commissie werkt aan een wettelijk kader voor de oprichting van “mobiele slachthuizen” (MDU’s). Dit kader maakt het mogelijk om een klein aantal dieren op het bedrijf zelf te slachten.
Biologische landbouworganisaties zoals BioForum vragen al lange tijd om oplossingen voor het probleem van het slachten op de boerderij. Kleine boeren hebben vaak moeite om een gecertificeerd biologisch slachthuis binnen hun bereik te vinden. Verschillende kleine slachthuizen zijn gesloten en vaak zijn de grote slachthuizen niet voldoende uitgerust om een klein aantal dieren te slachten.
Noodgevallen
Momenteel is het slachten op het bedrijf alleen toegestaan in noodgevallen. “Dit is bijvoorbeeld het geval bij dieren met een gebroken poot, wat het transport naar het slachthuis onmogelijk maakt”, zegt Paul Verbeke van BioForum. “Voor vee lijkt MDU een goede oplossing om de stress van het transport naar het slachthuis te vermijden. Dit geldt vooral voor “wilde of bijzondere” runderen die niet gewend zijn om opgesloten te zitten en die vrij op de weide grazen.
Twee methodes
“Er zijn twee mogelijkheden om op het bedrijf dieren te slachten”, vertelt Sylvie La Spina. De eerste methoude houdt in dat er een mobiele slachtwagen naar de boerderij wordt gebracht. Deze techniek wordt al toegepast in Zweden en Duitsland en zal binnenkort ook in Frankrijk worden gebruikt. Het is een oplossing die vanuit gezondheidsoogpunt volledig legaal is, in overeenstemming met de Europese wetgeving en met respect voor het dierenwelzijn. Deze slachtmethode heeft echter aanzienlijke nadelen, zijnde de dure kosten van de inrichting. De te maken investering zou aanzienlijk zijn. De tweede bestudeerde optie noemt men een “MDU”, wat bestaat uit het verdoven van het dier met een Matador of het schieten met een geweerkogel in het voorhoofd direct in de weide alvorens het te dier te laten uitbloeden ter hoogte van de keel met ophanging. Daarna wordt bij het dier de organen evenals de huid verwijderd. Dit zijn erg delicate stappen omdat het vlees niet besmet mag raken. Het karkas wordt daarna snel naar het slachthuis getransporteerd. Als het proces te lang duurt, kan het vlees verontreinigd worden door gisting in het spijsverteringskanaal van het dier. Deze slachtmethode wordt al toegepast in Zwitserland en Duitsland, maar is om gezondheidsredenen niet legaal in België. Of het dier nu in de mobiele vrachtwagen of rechtstreeks in de weide wordt geslacht, de procedure moet altijd worden uitgevoerd door een gecertificeerd slachter in aanwezigheid van een dierenarts.
BioForum
BioForum heeft ondertussen de haalbaarheid van MDU’s aangetoond. “Deze slachtmethode wordt al geruime tijd gebruikt in bepaalde landen zoals Duitsland en Zwitserland (een niet EU-land)”, zegt Verbeke van BioForum. Sinds begin 2019 is ook in Nederland een “mobiele dodingsunity” (MDU) actief. Het dier wordt in een box geklemd, verdoofd, gekeeld en verbloed. Het dode dier wordt daarna zo snel mogelijk naar een normaal slachthuis getransporteerd, waar het vervolgens wordt afgewerkt.”
Wettelijke normen
Het juridische kader voor deze methode is nog steeds onderwerp van discussie. Het voorstel van de Commissie moet nu meer duidelijkheid verschaffen. Zo zou het gebruik van MDU’s zijn toegestaan voor maximaal 3 runderen, 6 varkens of 6 eenhoevigen. Er moet ook een erkende dierenarts aanwezig zijn, de veehouder en het slachthuis moeten het eens worden over het beheer van de karkassen, het vervoer moet voldoen aan de hygiënevoorschriften en uitgerust zijn met een koelsysteem als het vervoer langer dan 2 uur duurt. De traceerbaarheid van de voor de slacht bestemde dieren moet ook worden gegarandeerd door middel van een certificaat.
- Voor max. 3 runderen, 6 varkens of 6 éénhoevigen
- Wanneer het vervoeren van het dier een risico vormt voor zijn fysieke integriteit of die van de vervoerder
- Een hiertoe erkende dierenarts moet aanwezig voor de ante-mortem analyse en het doden van het dier (bedwelming, bloeding). Het verwijderen van de maag en darmen is toegestaan, de organen moeten het dier volgen naar het slachthuis.
- Er wordt een overeenkomst gesloten tussen de veehouder en een slachthuis voor het beheer van de stoffelijke resten
- Het transport vindt plaats onder hygiënische omstandigheden (met recuperatie van het bloed)
- Wanneer het transport langer duurt dan twee uur, moet koeling voorzien worden tenzij de omgevingstemepratuur voldoende laag is
- De traceerbaarheid van geslachte dieren moet verzekerd (certificaat dat het dier vergezelt)
Het voorstel van de Commissie staat momenteel open voor openbare raadpleging. Belanghebbenden kunnen tot 30 oktober 2020 opmerkingen indienen.
Bron: BioFourm en VILT
Geef als eerste een reactie